Bilim Kurdunun Macera Gemisi - Buzullar Eriyor!!!

BUZUL NEDİR ve BAZI YERLERDEKİ BUZULLAR HAKINDA BİLGİ

Kutup bölgelerinde veya dağ başlarında aşağıya doğru ağır ağır yer değiştiren büyük kar ve buz kütlesi anlamına gelir.

Çok eskiden Kuzey Amerika'yı kaplayan büyük buz kitlesinin tam merkez çevresindeki kalınlığının yaklaşık olarak 4500-5000 metreyi bulduğu tahmin edilmektedir. Buz Çağında bu kitle tahminen dört kez teşekkül etmiş ve eriyip çözülmüştür. Aynı şey dünyanın diğer taraflarında da olmuş, fakat bazı kesimlerde buz kitleleri eriyip çözülmemiştir. Örneğin büyük bir ada olan Grönland, kıyılarındaki dar toprak şeritleri hariç hala buzla kaplıdır. İç taraflarda bu buz örtüsünün yüksekliği bazı yerlerde 3000 metreyi geçer. Aynı şekilde, Antartika da 3300 ile 4000 metre yüksekliği bulan kıtasal bir buz örtüsüyle kaplıdır.

İşte bu yüzden, dünyanın bazı bölgelerinde hala Buz Çağından beri eriyip, çözülmemiş buzullar vardır. Fakat buzulların çoğu daha yakın zamanlarda oluşmuştur. Özellikle "vadi tipi buzul" lar bu guruptandır.

Kalın ve yer yer yükselmeler yapan buz örtüleri,buz nehirleri anlamına gelen "buzul", düzlük çevrelerde büyük alanları kaplıyorsa,bunlara "iç buzul" adı verilir. Daha yukarda değinmiş olduğumuz gibi,buz örtülerinin en büyüğü Antarktika'dadır ve 5. 000. 000 kilometre karelik bir alanı kaplamaktadır. Bunun ardından Grönlan'ın büyük bir kesimini kaplayan,yaklaşık olarak 2.000.000 kilometre kare'ye yakın buz örtüsü gelir. Norveç ve İzlanda'da daha küçük yüzölçümlü buz örtüleri vardır.

İkinci tür buzullar ırmak tipinde olur ve bunlara "Alp tipi buzul" adı verilir. Buzulların akışındaki hız öylesine azdır ki, bu hız günde santimetre olarak ölçülür.

Buzullar karlık bölge sınırından güneye doğru sarktıkça erirler. Denize ulaşan buzullar ise parçalar halinde suya düşer ve buzdağlarını (aysbergler) meydana getirirler. Çağımızda dünyanın en büyük buzulları Avrupa'da Alp Dağları'nda, Amerika Birleşik Devletleri'nin batı kesiminde bazı dağlarda, Kanada ve Alaska'da bulunmaktadır. Alaska'daki Malaspina Buzulu 3900 kilometre karelik bir alanı örter. Ünlü Mont Balnc'daki "Buz Denizi" ve gene Alpler'deki Mont Rosa'daki buzullar çok yaygın ölçüde tanınmıştır. Avrupa'da Alpler'de 1200'ü aşkın buzul olduğu bilinmektedir. Ayrıca, gene Avrupa'da Pirene, Karpat dağlarında, Avrupa sınırları içinde sayılan Kafkas Dağları'nda önemli buzullar bulunmaktadır. Bazı buzulların uzunluğu 25 ile 50 mil arasında değişir.

Memleketimizde Doğu Anadolu'nun yüksek dağlık bölgelerinde de bazı buzullar olup, bunların en önemlisi Hakkari yakınında Cilo Dağı'ndaki buzullardır.

BUZULLARIN ERİMESİNİN TEHLİKELERİ VE YARARLARI

KIYI BÖLGELERİ SULAR ALTINDA KALACAK
Raporda, atmosferdeki ısınmanın, 2100’de buzulları yaz aylarında tamamen erime düzeyine getireceği kaydedilerek, buzullarda yaşayan kutup ayısı gibi canlıların yok olacağı ve biyolojik çeşitliliğin ortadan kalkacağı belirtildi. Rapora göre, buzulların erimesiyle okyanus seviyesi 10-90 cm yükselecek ve kıyı şeritleri sular altında kalacak.

İngiliz hükümetinin bilim danışmanı Dr. David King, Grönland’daki buz blokların daha fazla dayanamayıp eriyeceğini ve dünyanın belli başlı kentlerinin kurulu olduğu kıyı bölgelerinin sular altında kalacağını savunuyor. King, buz kütlesinin bazı parçalarının son birkaç yılda 10 metre kadar eridiğine dikkat çekiyor.

Bilim dünyası, dünyadaki temiz suyun altıda birini ihtiva eden Grönland’daki buz tabakasının eridiğini uzun bir süredir savunuyordu. Eğer bölgedeki buz tabakası tamamen erirse, denizler 7 metre kadar yükselecek ve Hollanda, Danimarka, gibi kıyı ülkeleri kısmen sulara gömülecek.

***************************

FELAKETİN ‘TESELLİ’Sİ DE VAR
Buzul erimesinin ‘olumlu’ sonuçları da olabilir. Pasifik ve Atlantik okyanusları arasında deniz trafiği için uzun vadede ‘kuzeyden geçiş’ açılacak ve böylece kuzeyde yeni bir Süveyş kanalı oluşacak. Bir diğer ‘olumlu’ sonuç da, buzulların erimesiyle yeni balıkçılık alanları ve maden sahalarının ortaya çıkacak olması. Bush yönetimi 2000 yılında iktidara geldiğinden bu yana, ülkedeki tepkilere karşın, Alaska’daki petrol reservlerini işletmeye açmayı planlıyor.

ÖRNEKLERLE BUZULLARIN ERİMESİNİN NEDENLERİ

Antartika Buzulları Neden Eriyor?

"Antartika'daki buzullar da, küresel ısınma yüzünden mi eriyor?" Yıllardır bu sorunun yanıtını arayan İngiliz bilim adamları, küresel ısınma ve kıtadaki buzulların erimesi arasındaki ilk doğrudan bağlantıyı bulduklarını açıkladılar.

Küresel ısınma tüm dünyayı etkiliyor ve bu etkiler giderek daha belirgin hale geliyor. Bunun en önemli örneklerinden biriyse, Antartika buzullarındaki erime oldu.

Küresel ısınmadan en çok zarar gören yerlerden biri olan kıtada, son 50 yılda, 7 bin kilometrekare genişliğindeki buzul tabakası sulara gömüldü. Geçen 25 yıl içinde bölgede yaşayan penguen nüfusu ise yaşam koşullarının değişmesine bağlı olarak yüzde 33 azaldı.

Uzun süredir bu gözle görülür değişimi izleyen ve inceleyen İngiliz bilim adamları küresel ısınma ile Antartika buzullarındaki erime arasında ilk doğrudan bağlantıyı bulduklarını açıkladı.

Buz kütleleri arasında yüzlerce yıl önce sıkışmış hava kütlelerini inceleyen ve bu örnekleri yenileriyle karşılaştıran bilim adamları, elde edilen sonuçlara göre büyük çaplı erimelerin sebebinin sera gazı miktarındaki artış olduğunu belirledi.

Bilim adamları, tüm dünyayı bekleyen küresel ısınma tehdidine bir kez daha dikkat çektiler.

*******************************

Alplerdeki Buzullar Eriyor!

Alpler’deki buzullar 22’nci yüzyılı göremeyecek.Küresel ısınma nedeniyle Alp Dağları’ndaki buzulların yüzde 70’inin bu yüzyıl içinde eriyeceği tahmin ediliyor.

LONDRA - Küresel ısınma coğrafya tanımadan deniz kıyısı, dağ zirvesi farketmeksizin buzulları eritiyor. Avrupa’nın en önemli sıradağı Alpler’deki buzullar da hızla yok oluyor. Zürih merkezli Dünya Buzul Gözlem Merkezi’nin (WGMS) araştırmasına göre Alpler’deki buzulların yüzde 70’i, gelecek yüzyıla kadar erimiş olacak.

Bilim insanları tahminlerini, süper bilgisayarlarda yapılan ısı değişimleri ve yağmur rejimi simülasyonlarına dayandırıyor.

BUZULLAR ERİYOR

Mevsim ortamlarındaki ısı yükselmesi en çarpıcı etkisini Antartika'da göstermeye devam ediyor. En büyük buzulların kalınlığı son 10 yılda 45 metre azaldı Bilim adamları, Antarktika'daki en büyük buzulların üçünün hızla inceldiğini ve son 10 yılda kalınlığın 45 metre azaldığını bildirdi. Amerikan Jeofizik Derneği'nin San Francisco'da dün yapılan toplantısına sunulan çalışmaya göre, 10 yıllık ölçüm değerlerine göre Batı Antarktika'daki üç büyük buzul toplam 157 kilometreküp eridi. Bunun da küresel deniz seviyesinin 0.04 santimetre yükseltebilecek büyüklükte olduğuna dikkat çekildi.

Yeryüzünün en güneyde yer alan beşinci büyük kıtası Antarktika'nın hemen hemen tamamını, yeryüzündeki toplam buz hacminin yüzde 90'ına eşit olan 30 milyon kilometreküp buz örtüsü kaplıyor. Verilerde, bu buz örtüsünün ortalama kalınlığı 2000 metre olarak geçiyor.